Bel Fıtığı Nedir ? Neden Olur ?

Bel fıtığı nedir?

Toplumda çoğu kişinin kesinlikle belirli bir dönem sorunsını yaşadığı bel ağrıları, şahsa hem oturup kalkmada hem de günlük hareketlerde ciddi sorunler yaratabilmektedir. Bu tip ağrıların da meydana gelmesindeki temel unsur genelde bel fıtığı sorunidir. bel fıtığı hastalığı kişiden şahsa değişebilecek belirti ve sonuçlar gösterebilmektedir.

Yani bazı kişilerde ağrılar daha dayanılmaz noktalarda olabilip daha acil tıbbi müdahale gerekirken, bazı hastalarda bir kaç hafta içinde daha hafif bir biçimde atlatılan ve ameliyata dahi gerek kalmayan süreçlerin geçirilmesi muhtemeldir.

Bel fıtığının vücutta ortaya çıktığı kısım omurga yapısıdır. Bu omurga yapısı çok fazla sayıda kemik bulundurmaktadır. Aynı zamanda bu kemiklerin ara formunda bulunan diskler, vücut yapımızın rahatlıkla hareket edebilmesine ve istenilen duruşların gerçekleştirilebilmesine yardımcı olduğu gibi bunun yanı sıra da omlinkarın ara kısmında “yastıklama” denilecek fonksiyonu de görebilmektedir.

Omurga yapısında bel fıtığı nasıl oluşur?

Omurga yapısı incelendiği zaman, ilk  yapıdaki 24 tane omurga kemiğinin üst üste dizildiği ve bu yapının da biçiminin omuriliği güvenliğini sağlamak adına oluşturulmuş bir kanal olduğu da gözlemlenebilmektedir.

Omurga yapısında yalnızca omurga kemikleri bulunmaz. Bunun dışında sinirler, omurilik ve omurga yapısına esneklik sağlayabilen “intervertebal diskler” dediğimiz omurga diskleri bulunmaktadır.

Az önce ifade ettiğimiz toplam 24 tane omur yapısının ara formunda bulunan bu diskler; ortası jel bir yapıdan oluşan, dış kısmı sert bir dokuya sahip olan disklerdir. Normal şartlarda hareket kabiliyetimizi gerçekleştirirken omurgadaki bu diskler vücuda binen ağırlığı dengeleme görevine sahiptirler.



Bel fıtığının ortaya çıkış sürecinde, bu disklerden biri veya bir kaçı yerinden oynamış bulunmaktadır. Kayma durumunun yaşanmasından sonra omuriliğin iç kısmından geçerek vücutta çoğu noktaya beyinden gelen mesajları ileten sinirlere baskı durumu oluşmaktadır. Baskıdan kaynaklı da sürekli bel ağrıları şikayetleri oluşmaktadır.

Bel fıtığı neden olur?

Hareketsiz yaşam : Vücudun hareket anında bütün yükünü taşıyan bölge yalnızca omlinkar olmamaktadır. Bunun yanısıra omurganın çevresinde yukarıyadan aşağıya doğru bulunan boyun kkatiyenrı, sırt kkatiyenrı, karın kkatiyenrı ve bel kkatiyenrı da bedenin hareket edebilmesi için yardım aldığı ana unsurlardir.

Bu nedenlerden kaynaklı derli toplu egzersiz yapılmadığı taktirde veya normal hayat koşullarında gayet hareketsiz günler geçiriyor olma durumu kkatiyenrı güçsüz bırakarak omurganın fazladan yük taşımasına neden olmaktadır. Fazla yükten kaynaklı da omlinkar zorlandığı için kayma durumları meydana gelebilir.

Mesleki şartlar : Meslek türlerine göre vücudumuzun günlük olarak yenidenlaması gereken hareket koşulları değişebilir. Bu koşullar bazı durumlarda vücuda ağır gelebilir ve fıtık soruni ortaya çıkabilmektedir.

Örneğin; inşaat işçilerinde, devamlı eğilip kalkması gereken veya bedeninu döndürmesi gereken işlerde bulunanlarda, şoförlük mesleğini yapanlarda, mağazacılık gibi uzun saatler boyunca ayakta kalınan mesleklerle uğraşanlarda; spor olarak haltercilik, güreş sporu veya kürek sporu gibi sporlarla uğraşan kişilerde bel omlinkarının ve diğer omlinkarın zorlanması sonucu bel fıtığı meydana gelebilmektedir.

Aşırı kilo (Obezite) soruni : Bel fıtığını en fazla meydana getiren unsur aşırı şişmanlık sorunidir. Aşırı kilolar omurgamızın vücut dengesini taşıma kapasitesini zorlayarak biçiminin bozulmasına ve bundan dolayı fıtıkların meydana gelmesine neden olmaktadır. Normal formunu kaybederek dış kısma doğru kayan ve kabaran omur diski, sinirlere farklı bir baskı uygulayarak ağrılı ve sorunlı süreçler geçirilmesine neden olabilmektedir.

Aşırı kilolularda oluşan fıtık sorununin bir aynısı hamilelik sürecinde olan kadınlarda da görülebilmektedir. Vücuda binen ekstra yük yüzünden fıtık sorunları hamile kadınlarda sık sık baş gösteren rahatsızlıklardan biri niteliğindedir.

Günlük yaşantıda yanlış hareket sorunları : Günlük olarak yapılan hareketlerde, kesinlikle omurgamızın hareket kabiliyetine makul olarak atak yapmamız gerektiğini unutmamamız gereklidir. Çünkü sizin yaptığınız herhangi bir nesneyi bir yerden bir yere çekme, itme, kaldırma gibi hareketler bir anlık dikkatsizlikle büyük sorunlere hatta kitlenmelere bile yol açabilmektedir.

Örneğin; herhangi bir omuz hareketi gerektirecek dolap yerleştirme prosedürlerinde normalden daha dikkatli olunmalı; yukarıya doğru uzanmaya çalışıp omlinkarı zorlamak yerine mümkün mertebe bir sandalye veya merdiven vasıtasıyla işler halledilmelidir. Eğer bir yük kaldırmaya çalışıyorsanız bu yükü kaldırırken mümkün mertebe dizlerinizi bükerek hareket etmeli ve bu yolla yükü kaldırmaya çalışmalısınız.

Bunun dışında sabah yataktan kalkış pozisyonunuzda katiyen bir anda kendinizi yataktan kaldırmamalı, önce kalkacağınız tarafa bedeninuzu yan döndürmeli; şayet bedeninuz kalkacağınız tarafa dönükse de önce ayaklarınızı sert zemine basıp sonrasında da dirseklerinizden güç alarak bedeninuzun üst kısmını kaldırmanız gereklidir.

Bireylerin en fazla haftaya düştükleri durum da çalışma koşullarında oturma pozisyonuna dikkat etmeyişleridir. Uzun saatler boyunca masa başı işlerde çalışan kişilerin bel oyuntularına dikkat etmeyecek ofis sandalyelerinde oturmaları, pozisyonlarında mümkün olduğunca dik olmaları gerekirken aksine iyice aşağı doğru kaymış durumda oturmaları tamamıyla bel fıtığına davetiye niteliğindedir.

Bu tip durumlarda kesinlikle bel destekli bir sandalye tercih edilmeli, şayet böyle bir sandalye yoksa düz bir sandalyeye ufak yastıktan vs. bel desteği yapılmalı ve gün içerisinde oturuş pozisyonuna kesinlikle dikkat etmek gerekir.

Sigara kullanma : Yapılan araştırmalar sonucunda sigara kullanımıyla beraber omlinkardaki disklerin titizlaşma ve aşınma gibi sorunlerle baş başa kaldığı gözlemlenmiştir. Bu yüzden sigara kullanan bireylerin çoğunda iyileşme süreçleri genelde gecikmekte hatta bazı durumlarda iyileşme sağlanamayarak operasyonluk durumlar ortaya çıkabilmektedir.

Bel fıtığının belirtileri nelerdir?

Bel fıtığının ana belirtisi bel ağrısıdır. Ancak bu bel ağrısının fıtıktan veya diğer noktalardan kaynaklandığını anlayabilmek adına ağrıyı daha dikkatli hissetmemiz gerekebilir. Çünkü fıtıktan kaynaklanmayan ağrılar bir kaç gün içerisinde geçebileceği için boşu boşuna fıtık hastalığıymışçasına heyecanlanıp panik yapmanızın anlamı kalmayacaktır. Bel kısmından veya kalça kısmından başlayarak ayaklara kadar inen ağrılar genellikle bel fıtığının habercisi olabilmektedir. Bel fıtığını anlayabilmek için ortaya çıkması gereken belirtiler şöyledir;

Bacaklarda ağrı hissetme

Ayaklarda ağrı hissetme

Bacaklarda ve ayaklarda güçsüzleşme hissi yaşama

Bacaklarda ve ayaklarda karıncalanma hissinin oluşması

Bacaklarda ve ayaklarda uyuşukluk hissi yaşama

Bel bölgesinde ağrıların oluşması

İki bacaktan birinde veya ikisinde de refleks kabiliyetinde düşüklük

Yürümeye veya oturmaya çalışırken çokıntı çekme

Hapşırma esnasında, öksürme esnasında veya gülme esnasında ağrının giderek artması

Fıtıktan kaynaklı ilerleyen aşamalarda hemen yorulma durumu veya yürüme sorunsı yaşama

Bel fıtığı tedavisi nasıldır?

Bel fıtığı hastalığının aşamalarına göre tedavi süreçleri değişiklik göstermektedir. Başlangıç seviyesinde olan bel fıtığı hastalıklarında hastaya bir kaç kas gevşetici ilaç ve hareket kabiliyetiy ile ilgili tavsiyelerde bulunulmakta, orta aşamadaki bel fıtığı hastalığına sahip olan hastalara bu tavsiyen dışında fizik tedavi süreci uygulanmakta; son şeklinde de en ileri aşamadaki hastalara mikro cerrahi yoluyla tedavi uygulanmaktadır. Ancak genel olarak hastalık hangi aşama olursa olsun yapılması gerekli olanlar şöyledir;

Tedavi sürecinde katiyen yan taraflara veya öne doğru eğilinmemelidir.

Bir eşyayı bir yerden almak gerekiyorsa kesinlikle çömelerek hareket edilmesi gereklidir.

Hasta katiyen yukarı doğru uzanıp omlinkarını zorlamamalıdır.

Eğer bir yük kaldırılması gerekiyorsa o yük katiyen 2 kilogramdan daha ağır olmamalıdır.

Hasta olan kişi her daim belini sıcak bir biçimde tutabilmelidir.

Bir yerde otururken kesinlikle beli destekleyecek bir parça bel oyuğuna koyulmalı, bu yolla oturuş sağlandıktan sonra da her 20 dakikada bir ayağa kalkarak yürünmelidir.

Tedavi sürecinde kesinlikle yatak istirahati yapılmalıdır.